Spotkanie informacyjne w Grindavíku

  • Fréttir
  • 3. nóvember 2023


Dnia 02.11.2023 na sali gimnastycznej w Grindavíku odbyło się zebranie informacyjne dotyczące stanu niepewności związanego z aktywnością sesjmiczną na terenie półwyspu Reykjanes. Na spotkaniu pojawili się specjaliści z instytucji takich jak biurameteorologicznego Veðustofa Íslands, elektrociepłowni HS Orka i HS Veitur, szpitala HSS i komendy policji w Suðurnes. 

Spotkanie rozpoczęła Kristín Jónsdóttir, wulkanolog i sejsmolog z Instytutu Meteorologicznego Veðurstofa Íslands. Opowiedziała ona jak sytuacja wygląda na dzień dzisiejszy z punktu widzenia specjalistów z Instytutu Meterologicznego. 
Pracownicy śledzą trzęsienia ziemi, prowadzą pomiary i zbierajądane. Cały ten proces rozpoczyna się od urządzeń pomiarowych tj. GPS, urządzeń do pomiarów skali trzęsień ziemi, których na półwyspie mają bardzo dużo, jak i również zdjęć satelitarnych iurządzeń do pomiaru gazów. Opowiadając skupiła się na sytuacji dnia dzisiejszego. To co widzimy od ostatniej erupcji do dziś to gromadzenie się magmy pod górą Fagradalsfjall na głębokości 10-15 km. Jest to widoczne od obszaru Krýsuvík po Reykjanestá. Jest to podobne wydarzenie do tego, które miało miejsce przed ostatnimi erupcjami na tym obszarze. 

To natomiast co widzimy teraz to gromadzenie się lawy przy górze Þorbjörn na głębokości 5km. Ta ekspansja to tak naprawdę podnoszenie się skorupy ziemnskiej, która symbolizuje nagromadzenie się magmy. Trudno jest powiedziećdokładnie w jaki sposób ta magma dostała się w to miejsce, czy przypłynęła z erupcji w Fagradalsfjall, czy może migrowała z dołu. To jednak nie ma w tym momencie dużego znaczenia. Znaczenie ma to, aby zrozumieć i interpretować to co dzieje się na tych najwyższych kilometrach. Zaobserowano między innymi szybsze i bardziej stałe podnoszenie się skorupy ziemskiej. Obserwacja jest możliwa m.in. poprzez interpretacje zdjęć satelitarnych, poprzez porównywanie starszych zdjęć z nowszymi. 

Podczas erupcji w Fagradalsfjall magma poruszała się w sposób pionowy kanałem szukając swojej drogi na powierzchnię. Natomiast to co obserwujemy teraz w pobliżu Þorbjörn to gromadzenie sie magmy poziomo na głębokości 5 km. Ten zbiornik magmy ma około 2 km długości i 500 m szerokości ( na zdjęciach zamieszczonych na nagraniu ze spotkania widać jak prawdopodobnie jest on rozmieszczony na mapie). 
Trzęsienia ziemi od 25 października są bardziej rozrozłożone po terenie, co oznacza że magma która się zbiera wytwarza ciśnienie pod powierzchnia ziemi i dochodzi do rozładowań tego ciśnienia wokół niej. 

Instytut Meteorologiczny ma teraz następujące zadania: śledzić uważnie wszystkie zachodzące zmiany i je interpretować oraz sprawdzać czy są oznaki tego, że magma przesuwa się w stronę wyjścia na powierzchnię. Na dzień dzisiejszy nie ma znaków, że ma to miejsce.

Pracownicy instytutu mają także całodobowe zmiany i regularne spotkania z innymi specjalistami i Departamentem Ochrony Ludności. Sprawdzane jest także na jakiej głębokości dochodzi do trzęsień ziemi. Występują one teraz na tej właśnie głębokości 5 km, najwyższe z trzęsień natomiast występują też na głębokości 1.5 km.

Na koniec powiedziała czego można się spodziewać w następnymch dniach, tygodniach: 

• Podnoszenie się sporupy ziemskiej, daje nam do zrozumienia, że magma nadal się zbiera. Temu może towarzyszyć zwiększona aktywność sejsmiczna, trzęsienia nawet do 5 w skali Richtera. Trzęsienia będą występować wokół tego zbiorowiska magmy i będą się przemieszczać. Może dochodzić do osuwisk głazów w górach i pojawiać się pęknięcia, w miejscu gdzie skorupa ziemska podnosi się najbardziej. 

• Zbiorowisko magmy może zakończyć się erupcją. 

• Podnoszenie się skorupy ziemskiej może się zatrzymać, aaktywność sejsmiczna zmniejszy się.  

Kristinn Harðarson dyrektor elektrociepłowni HS Orka również wziął udział w spotkaniu i zwrócił szczególną uwagę na to jak ważna dla półwyspu Reykjanes jest fabryka w Svartsengi.

To co miasto otrzymuje og elektrociepłowni Svartsengi to prąd, ciepła woda i zimna woda. Prąd przekazywany do Grindaviku przechodzi przez eletrociepłownie i doprowadzany jest do miasta, natomiast ciepła woda jest tam produkowana, a Grindavik używa około 40-90 l/sek. 

W świetle zaistniałej sytuacji mają oni przygotowany plan działania. Na pierwszym miejscu stawiają na bezpieczeńtwo pracowników i urządzeń. Po drugie dbają o kontrolę jakości wody zimnej i codzienne pomiary wody ciepłej. Zwracają także uwagę na to, by zapewnić nieprzerwaną pracę elektrociepłowni. Prowadzą zmiany całodobowe, regularne kontrole i sprawdzają możliwości w sterowaniu elektrociepłownia zdalnie. 
Jeśli chodzi o zbieranie się magmy, narazie nie są widoczne żadne zmiany m.in. w pomiarach.  Fabryka jest zbudowana bardzo dobrze mając na uwadze trzęsienia ziemi. Nie doszło do żadnych większych uszkodzeń maszyn. Sprawdzają równieżmozliwość sterowania elektrociepłownia zdalnie, jeżeli doszłoby do erupcji i ewakuacji.

Jeśli dojdzie do erupcji w okolicach Svartsengi prowadzone będą prace nad tym, aby ochronić najważniejszą infrastrukturę. Prowadzone są rozmowy z Departamentem Ochrony Ludności, by w razie erupcji w miarę możliwości stawiać zapory, również zapory zmieniające kierunek przepływu lawy. Bardzo wazna jest również ochrona wywierconych otworów, które potrzebne są do pracy elektrociepłowni, jest ich razem 20. 
Jeżeli natomiast dojdzie do erupcji w niepożądanym miejscu jest możliwość, że nie będzie można zrobić wiele. 
Na dzień dzisejszy pracują grupy, które próbuja znaleźć rozwiązanie na brak wody lub prądu, który może nastąpić jeśli dojdzie do erupcji, która zniszczy elektrociepłownię. 

Egill Sigmundsson, dyrektor działu elektrycznego HS veitur, kontynuował rozmowę o prądzie. 
Najciemniejszy scenariusz mówi nam, że jeżeli dojdzie do erupcji w niepożądanym miejscu Grindavik będzie bez prądu i wody. Obrali oni kierunek, by temu zapobiec. Praca zespołupolega teraz na zmniejszeniu możliwych szkód. Opierają się na krótkoterminowych rozwiązaniach, rozmawiają z Landsnet o agregatach. Landsnet jest gotowy, na przyjazd do Grindaviku z sześcioma dużymi agregatami. Bedą one stawiane w kilku miejscach w mieście. Jeśli dojdzie do erupcji w złym miejscu, będą oni gotowi pod tym względem. Nie oznacza to jednak, że wszystko będzie w porządku. Możliwe jest, że każdy dom będzie miał dostęp tylko do 3kW prądu, co nie jest wysoką liczbą. Z taką wartością możliwy jest jedynie dostęp do światła i ogrzania maksymalnie jednego pokoju grzejnikami na prąd lub wentylatorem . Jest to awaryjne wyjście z sytuacji. Nad długoterminowym rozwiązaniem należy nadal popracować co zajmie jakiś czas. Na koniec dodał, że ma nadzieje, że towydarzenie pokaże powagę sytuacji i skłoni instytucje do pracy nad planami na przyszłość. 

Kolejno głos zabrały Inga Guðlaug Helgadóttir, dyrektor wydziału opieki psychologiczno-społecznej i Ragnhildur Magnúsdóttir psycholog z HSS. Opowiedziały one o samopoczuciu w niepewnych czasach oraz o tym jak rozmawiać o nim z dziećmi. 
Pytania, na które nie koniecznie znamy odpowiedzi oraz ciągłe trzęsienia ziemi bardzo wpływają na nasze samopoczucie i emocje. Każdy z nas przeżywa daną sytuację w inny sposób. Normalnym jest uczucie strachu i złe samopoczucie towarzyszące niepewności. Normalne emocje, które nam towarzyszą w w tych czasach to złość, niepokój, trudności z koncentracją, niemoc, bezsilność, trudności ze snem.  Nasze dzieci mogą przeżywać podobne emocje, dlatego musimy być czujni na ich zachowanie oraz pokazanie zrozumienia. Zachowanie dzieci często zmienia się w nowych, niejasnych do końca im sytuacjach. Przykłady odmiennego zachowania to m.in. ból brzucha, ból głowy (uczucie strachu często przejawiasię bólem ciała), chęć zostania w domu i nie wychodzenia w ogóle z domu. 
W takich sytuacjach ważna jest rozmowa z dzieckiem i w razie ewakuacji rozmowa nad planem np. co dziecko ma zrobic gdy dojdzie do ewakuacji a jest samo w domu? Do kogo ma iść lub zadzwonić? 
Mając plan dziecko jak i rodzice będą sie czuć spokojniejsi.
To co rodzice mogą zrobić dla dziecka to rozmawiać o emocjachi zmartwieniach dziecka, słuchać, mówić prawdę, ale nie koniecznie wchodzić w niepotrzebne szczególy, panować też nad swoim zachowaniem, bo dzieci często naśladują rodziców. 
Na koniec powiedziały co możemy zrobić by poprawić swoje samopoczucie m.in. dbać o wypoczynek i sen, jeść regularnie, wykonywać nadal niezmiennie codzienne czynności, ruszać się, zająć się czyms innym by odwrócic uwagę, szukać pomocy u specjalistów, spędzać więcej czasu z bliskimi, zrobić cos pozytywnego oraz przypomieć sobie co pomogło tobie podczas poprzednich trzęsień. 


Jeśli dobre rady nie podziałają można:

• skontaktować się z infolinią Czerwonego Krzyża pod numerem 1717

• szukać pomocy w szkole u pielęgniarki szkolnej, psychologa szkolnego, czy pracowników biura socjalnego. 

• umówić się na wizytę w swojej przychodni lub porozmawiać z pielęgniarką na czacie na stronie heilsuvera.is

Jeśli złe samopoczucie nie ustępuje, można ubiegać się o przyjazd psychologa do przychodni lub skontaktować się z prywatnymi gabinetami psychologicznymi. 

Na zakończenie wypowiedział się komisarz policji w Suðurnes, Úlfar Lúðvíksson. Powiedział on krótko o swojej pracy i o grupie specjalistów, z którymi współpracuje codziennie w związku ze stanem podwyższonej gotowości. 25 paździenika wprowadzono owy stan i bez względu na to czy coś się wydarzy czy nie, zaczynają oni przygotowania na możliwe zdarzenia w przyszłości. Mieszkańcy powinni wiedzieć, że wokół nich pracują wykształceni i doświadczeni fachowcy, a współpraca pomiędzy policją a zarządem miasta jest niezwykle dobra. Komisarz mówi, że jest pozytywnie nastawiony i zapewnia, że mieszkańcy mogą ufać pracownikom Departamentu Ochrony Ludności, policji, służbom ratunkowym, służbie zdrowotnej oraz Czerwonemu Krzyżowi . Ma nadzieję, że wszystko skończy się pomyślnie, a jeżeli nie to zrobią wszystko żeby tak było.


Deildu ţessari frétt