Przydatne informacje dla przeprowadzających się na Islandię

• Náttúruvá á pólsku
• 29. júní 2021

Kilka przydatnych informacji dla osób przeprowadzających się na Islandię. O czym należy pamiętać :

1.    Kennitala 
Kennitala to islandzki numer identyfikacyjny, od którego powinniśmy zacząć naszą przygodę z Islandią. Każdy mieszkaniec Islandii musi posiadać numer kennitala. Będzie on nam towarzyszył nie tylko w sprawach urzędowych, ale również w życiu codziennym np. w banku, u lekarza, w urzędach, szkołach itd. 
Numer kennitala należy wyrobić zaraz po przyjeździe do Islandii. Zazwyczaj wykonuje to dla nas nasz pierwszy pracodawca, natomiast jeśli nie ma takiej możliwości, według nowych przepisów można to zrobić przez internet. 
Od czego zacząć:
•    Wniosek o założenie numeru kennitala można znaleźć na stronie internetowej skra.is 
•    Następnie należy wejść w zakładkę Flutt til Íslands i wybrać EES/EFTA ríkisborgari
•    Wybieramy Dvöl lengur en 3 mánuði 
•    Następnie do wyboru pojawią się opcje, w zależności z jakiego powodu przeprowadzamy się na Islandię
•    Po dokonaniu wyboru można przeczytać informacje na temat wybranej przez nas opcji, po czym należy wybrać Sækja um. Otworzy się nam wniosek A270, który należy wypełnić i wysłać do Þjóðskrá Íslands. 
Dokumenty wymagane do złożenia wniosku to: kopia dokumentu tożsamości- dowodu osobistego lub paszportu oraz w zależności od opcji, którą wybraliśmy skrócony akt urodzenia, stanu cywilnego, zaświadczenia o niekaralności itd. Takie dokumenty najlepiej zabrać ze sobą z Polski przetłumaczone na język angielski. 
Niezależnie czy przyjechałeś do pracy, jako wolontariusz, student czy jesteś na utrzymaniu członka rodziny musisz wypełnić wniosek A270.

Jeśli natomiast przyjeżdżasz do Islandii na okres krótszy niż 3 miesiące z zamiarem pracy, należy skontaktować się z Urzędem Podatkowym na Islandii ( Skatturinn) w związku z udzieleniem tymczasowego numeru kennitala. 
Od czego zacząć: 
•    Wchodzimy  na stronę internetową skra.is 
•    Następnie należy wejść w zakładkę Flutt til Íslands i wybrać EES/EFTA ríkisborgari
•    Wybieramy Dvöl skemur en 3 mánuði 
•    Następnie należy wypełnić wniosek RSK 3.30 Umsókn erlends ríkisborgara um kerfiskennitölu na stronie internetowej skattur.is

2.    Ubezpieczenie zdrowotne
Po założeniu numeru kennitala oraz zarejestrowaniu się jako mieszkaniec Islandii (wniosek A270) po około pół roku otrzymujesz pełne ubezpieczenie zdrowotne. W ciągu czasu oczekiwania na przyznanie ubezpieczenia warto jest mieć ze sobą kartę europejską lub wykupić ubezpieczenie prywatnie.  Również podczas wakacyjnych wyjazdów za granicę z Islandii warto jest wyrobić kartę europejską na stronie internetowej sjukra.is – Evrópsk sjúkratryggingakort Obywatele krajów EWG posiadający ważne zaświadczenie E-104, które wykazuje, iż byli ubezpieczeni w innym państwie EWG przez ostatnie sześć miesięcy przed przyjazdem na Islandię, otrzymują natychmiastowo prawo do ubezpieczenia zdrowotnego, w chwili przeprowadzenia się na Islandię lub podjęcia pracy na Islandii.

3.    Konto bankowe 
Kolejnym krokiem jest założenie konta w banku. Wypłaty na Islandii otrzymuje się jedynie na konto bankowe. Wsród popularnych banków są np. Landsbankinn, Arionbanki oraz Íslandsbanki. 
Co należy mieć ze sobą przy zakładaniu konta bankowego :
•    paszport
•    numer kennitala
•    zdjęcie paszportowe, które wydrukowane będzie na tyle karty 

Konta internetowe w Landsbanki oraz Arionbanki są dostępne w języku polskim, więc nie ma problemu ze znalezieniem potrzebnych informacji lub wykonaniem przelewów zagranicznych oraz krajowych. Na kontach bankowych pojawiają się również wszelkiego rodzaju rachunki do opłacenia, więc nie należy stresować się w przypadku nieznajomości języka. Jeżeli natomiast dojdzie do sytuacji, w której będziesz musiał się skontaktować  z bankiem, możliwe jest zapytanie na infolinii o osobę rozmawiającą w języku polskim. Numer konta bankowego należy podać pracodawcy, osoby od której wynajmujemy mieszkanie itd. 
 

4.    Meldunek
Aby się zameldować należy wypełnić wniosek A-251 na Þjóðskrá Íslands, w którym należy wpisać swój adres oraz inne ważne informacje. Aby zalogować się należy użyć elektronicznego identyfikatora lub hasła Íslykill. Skąd nabyć hasło lub identyfikator wyjaśnione zostanie w następnych punktach. 
 

5.    Islandzki numer telefonu 
Ważne jest wykupienie islandzkiego numeru telefonu. Używany on będzie w różnych instytucjach oraz przy zakładniu identyfikatora elektronicznego. Najpopularniejsze sieci to :
•    Síminn
•    Nova
•    Vodafone

6.    Elektroniczny identyfikator oraz Íslykill
Zacznijmy od elektronicznego identyfikatora – Rafræn skílriki. 
Identyfikator elektroniczny jest wygodnym i szybkim sposobem na logowanie się na różne strony internetowe. Możemy go przypisać do numeru telefonu lub karty płatniczej. Jeżeli zakładamy go na kartę płątniczą potrzebujemy specjalnego czytnika kart USB, który podpinamy pod komputer. Natomiast jeżeli zakładamy go na numer telefonu, jedynym wymaganiem jest posiadanie prawidłowej karty SIM. Jeżeli twoja karta SIM nie jest prawidłowa należy udać się do salonu swojej sieci komórkowej i poprosić o wymianę karty. Robione jest to na miejscu.
Jak założyć elektroniczny identyfikator i jak z niego korzystać: 
•    Rafræn skílriki można aktywować w banku, salonie twojej sieci komórkowej oraz w salonie Auðkenni
•    Jedyne co jest potrzebne to paszport, prawidłowa karta SIM i telefon typu smartphone. Pracownik poprosi Cię o dowód tożsamości ( może to być paszport, dowód osobisty lub prawo jazdy), którego zrobi kopię, dostaniesz do podpisania dokument i na koniec będziesz musiał wybrać 4-cyfrowy kod PIN, którego będziesz używać za każdym razem przy logowaniu. 
•    Podczas logowania na różnego rodzaju strony internetowe jako login podajesz swój numer telefonu, po czym dostajesz powiadomienie na telefon, wciskasz OK i podajesz numer PIN, który wybrałeś podczas zakładania identyfikatora elektronicznego. 
Íslykill jest drugim, bardziej tradycyjnym sposobem na logowanie się na swoje konto na różnego rodzaju stronach internetowych. Logujemy się używając naszego numeru kennitala jako loginu a íslykill jako hasło. 
Jak założyć  íslykill i jak z niego korzystać: 
•    Jeśli nie posiadamy hasła należy przycisnąć na – Mig vantar íslykil
•    Zamówić swoje hasło możemy na trzy sposoby: wysłać na konto bankowe, wysłać w formie listu na twój adres zamieszkania lub wysłać do Ambasady. 
•    Jeśli wybralismy opcję wysłania na konto bankowe należy zalogować się na swoje konto elektroniczne i wejść w zakładkę dokumenty elektroniczne. Tak znajdziemy dokument, w którym podane będzie hasło dzięki któremu możemy się zalogować. 
•    Jeśli wybraliśmy opcję wysłania hasła listem, należy wpisać swój adres i czekać cierpliwie na list. Jest to nieco dłuższa metoda więc jeśli potrzebujesz hasła jak najszybciej proponuję skorzystać z opcji pierwszej. 
•    W każdym przypadku, po pierwszym zalogowaniu hasłem wysłanym do nas , zostaniemy poproszeni o zmianę hasła zaraz po zalogowaniu. 
•    Jeśli zapomniałeś swojego hasła możesz zawsze poprosić o nowe hasło, procedura wygląda tak samo jak za pierwszym razem. 

7.    Zeznanie podatkowe
Każdy pracujący na Islandii ma obowiązek rozliczania się z podatku przed 10 marca każdego roku. Więcej informacji w języku polskim można znaleźć pod linkiem https://www.skatturinn.is/media/baeklingar/rsk_0812_2020.pl.pdf
 

8.    Opieka zdrowotna

•    Posiadając pełne prawo do ubezpieczenia zdrowotnego, 6 miesięcy po zarejestrowaniu się w Islandii możemy swobodnie korzystać z usług służby zdrowia. Za wizytę oraz usługi pobierana jest opłata. Jeśli jednak zapłacimy więcej niż 50 tysięcy koron, całość pokrywa ubezpieczalnia. O zwrot pieniędzy można ubiegać poprzez wypełnienie wziosku ze strony internetowej sjukra.is. Wniosek można złożyć osobiście w urzędzie Sjúkratryggingar Íslands, na ulicy Vínlandsleið 16 w Reykjavíku lub wysłać na e-mail international@sjukra.is lub listownie. Do wniosku należy dodać kopię paszportu lub dowodu osobistego. 
•    Należy pamiętać, że dzieci poniżej 18 roku życia nie płacą za opiekę medyczną i leczenie stomatologiczne. 
•    Heilsuvera.is jest platformą, na którą możemy się zalogować i mieć dostęp do naszej dokumentacji medycznej, informacji osobistych oraz zamówić wizytę u lekarza rodzinnego. Na platformę można zalogować się poprzez identyfikator elektroniczny, o którym była mowa wcześniej. 
•    Przychodnia w Grindavíku znajduje się na 2 piętrze w budynku na ulicy Víkurbraut 62. Aby umówić się na wizytę należy zadzwonić pod numer telefonu 422-0750 lub zrobić to internetowo przez Heilsuvera.is . Godziny otwarcia to od godziny 8 do 16 .
•    Dentysta przyjmujący w Grindavíku to Guðmundur Pálsson. Aby umówić się na wizytę należy dzwonić pod numer telefonu 426-7321. Godziny otwarcia to od godziny 8 do 17. 
•    Możliwe jest również korzystanie w usług służb zdrowia w Keflavíku i Reykjavíku. 
•    Jeśli masz problemy z komunikacją ze względu na język możesz poprosić o tłumacza (tłumacz przychodzi osobiście lub tłumaczy przez telefon). Usługa jest bezpłatna. 

9.    Związki zawodowe 
Będąc legalnie zatrudnionym, przy podpisywaniu umowy z pomocą pracodawcy wybierasz związek zawodowy, na który będą płacone składki. Zazwyczaj pracodawca proponuje związki zawodowe pracujące lokalnie. Możliwe jest jednak wybranie związków zawodowych zgodnie z upodobaniami. W każdej chwili można zmienić związki, a składki płacone przez ostatni okres nigdy nie przepadają. Warto zapoznać się z ofertą związków, gdyż proponują one bardzo dużo usług m.in. podpisywanie umów zbiorowych, udzielanie informacji o prawach i obowiązkach prawnych pracownika i pracodawcy. Składki płacone po roku od przyjazdu można wykorzystać na różnego rodzaju zwroty i dofinansowania np. dofinansowanie na różnego rodzaju kursy edukacyjne, zwrot za sprzęt medyczny, okulary, różnego rodzaju usługi oraz wynajem domków letniskowych zlokalizowanych w różnych częściach Islandii. W razie problemów w pracy lub nieporozumienia z pracodawcą możesz skontaktować się ze związkami zawodowymi, a oni pomogą Ci w twojej sytuacji oraz przedstawią Ci twoje prawa jako pracownika. Możesz poprosić o tłumacza.
Związki zawodowe w Grindavíku to Verkalýðsfélagið Grindavíkur. 
 

10.    Urząd pracy – Vinnumálastofnun
Jeśli szukasz pracy lub chcesz się zarejestrować jako osoba bezrobotna można to zrobić przez internet na stronie internetowej Urzędu Pracy w Islandii www.vinnumalastofnun.is . Strona internetowa dostępna jest w języku polskim oraz możliwe jest umówienie się na spotkanie czy też rozmowę w języku polskim.  Tam również można znaleźć ogłoszenia o pracę itp. 
 

11.    Samgöngustofa
Ta instytucja dotyczy osób posiadających pojazdy drogowe. Tam, po zalogowaniu, możliwe jest np. dokonanie zmiany właściciela pojazdu, sprzedaży pojazdu, przerejestrowanie go oraz znalezienie informacji na temat swojego własnego pojazdu 
 

• Síðast uppfært: 29. júní 2021