40 ára afmælistónleikar Kammersveitar Reykjavíkur verða í Grindavíkurkirkju á sunnudaginn kl. 17:00. Þetta verða sannkallaðir stórtónleikar en Kammersveitin og Grindavíkurbær eiga það sameiginlegt að eiga 40 ára afmæli í ár! Aðgangur er ókeypis en tónleikarnir eru í boði fyrirtækja í Grindavík.
Kammersveitin flytur verk eftir Franz Schubert: Oktett í F-Dúr D 803, fyrir klarinettu, fagott, horn, tvær fiðlur, víólu, selló og kontrabassa
1 Adagio - Allegro
2 Adagio
3 Allegro Vivace - Trio
4 Andante und Variationen
5 Menuetto, Allegro - Trio
6 Andante Molto - Allegro
„Mér finnst ég vera óheppnasti og vesælasti maður í heimi," skrifaði Franz Schubert (1797 - 1828) vini sínum Leopold Kupelweiser í mars 1824. Tónskáldið hafði tveimur árum fyrr smitast af sífilis og ári seinna var sjúkdómurinn orðinn það slæmur að hann þurfti að leggjast inn á spítala. Í ofanálag höfðu fjárhagsörðugleikar verið að hrjá Schubert auk listrænnar höfnunar í tengslum við óperu hans Fierabras og tónlist hans við leikritið Rosamunde. En í dagbókarfærslu frá sama mánuði og bréfið ólukkulega skrifar tónskáldið að „þjáning skerpi vitsmunina og styrki andann."
Við tók nefnilega gífurlega frjótt og vinnusamt tímabil hjá Schubert og á næstu mánuðum lauk hann meðal annars við söngleikinn Die Verschworenen, ljóðaflokkinn Die Schöne Müllerin og nokkur kammerverk, sem að sögn tónskáldsins áttu að undirbúa hann fyrir vinnu að sinfóníu í fullri stærð. Meðal þessara kammerverka var Oktettinn í F-Dúr D 803.
Amatörklarinettuleikarinn og tónskáldið Ferdinand Troyer hafði beðið Schubert snemma árs um nýtt verk. Troyer þessi gegndi stöðu umsjónarmanns hjá erkihertoganum Rudolf, fyrrverandi nemanda Beethovens, og mun Troyer hafa óskað þess að Schubert hefði Septett Beethovens op. 20 að fyrirmynd. Septettinn var saminn árið 1799 og hafði notið slíkra vinsælda að Beethoven sjálfum þótti nóg um.
Töluverð líkindi eru með Septett Beethovens og Oktett Schuberts og augljóst er að Schubert hefur miðað við þetta brautryðjandi kammermúsíkverk. Bæði verkin eru í sex köflum: upphafskafli með 18 takta hægum inngangi sem fylgt er eftir af allegro í tvöföldum hraða, hægur annar kafli, scherzó, tilbrigðakafli (byggður á stefi úr söngleik Schuberts Die Freunde von Salamanka), menúett og hraður lokakafli með hægum inngangi. Verkin eru bæði í gáskafullum anda og minna þannig á divertimenti klassíska tímans, sem einnig eru skyld þeim að uppbyggingu. Þrátt fyrir líkindin við Beethoven er persónuleg einkenni Schuberts að finna í ríkum mæli í Oktettinum, ekki síst í lagrænum tærleika hæga kaflans, óvenju blíðum menúettkaflanum og fjörlegum lokakafla.
Oktett Schuberts var frumfluttur á heimili klarinettuleikarans Troyers um vorið 1824 og á páskadag 1827 var það flutt fyrir almennum eyrum. Í kjölfarið birti Winer Allgemeine Theaterzeitung jákvæðan dóm um verkið en þó var nokkuð kvartað undan lengd þess. Tónskáldið Igor Stravinsky kom Schubert til varnar u.þ.b. öld síðar og svaraði gagnrýni á almenna endurtektarsemi Schuberts með þessum hætti: „Hvaða máli skiptir það þótt ég dotti af og til ef ég er alltaf staddur í paradís þegar ég vakna?"
Arngunnur Árnadóttir
Kammersveit Reykjavíkur, sem í ár fagnar 40 ára afmæli, hefur tvisvar áður flutt Schubert-oktettinná tónleikum. Fyrra skiptið voru það Gunnar Egilsson, Hans Ploder, Stefán Stephenssen, Guðný Guðmundsdóttir, Helga Hauksdóttir, Graham Tagg, Deborah Davis og Jón Sigurðsson sem léku í Menntaskólanum við Hamrahlíð 9. febrúar 1975. Seinni tónleikarnir voru í Áskirkju 2. desember 1989 og voru það Sigurður Ingi Snorrason, Rúnar Vilbergsson, Joseph Ognibene, Rut Ingólfsdóttir, Paul Zukofsky, Sarah Buckley, Bryndís Halla Gylfadóttir og Richard Korn sem léku.
Kammersveit Reykjavíkur er styrkt af Reykjarvíkurborg og Mennta- og menningarmálaráðuneytinu.
kammersveit.is
41. starfsár 2014-15
Tónleikarnir eru í boði: